ترافیک نیم بها چیست؟
راهنمای کامل صرفه‌جویی در هزینه اینترنت با ترافیک نیم بها
در سال‌های اخیر، عبارت ترافیک نیم بها به یکی از کلیدواژه‌های مهم در دنیای مصرف اینترنت ایران تبدیل شده است.
کاربران بسیاری با شنیدن آن این سوال را دارند: «ترافیک نیم‌بها یعنی چه؟ کِی و کجا اعمال می‌شود؟» در این مقاله با فا ایران نت، به صورت کامل، ساده و کاربردی به مفهوم ترافیک نیم‌بها، نحوه استفاده از آن، سایت‌های مشمول و تفاوت آن با اینترنت رایگان می‌پردازیم.
ترافیک نیم‌بها چیست؟
ترافیک نیم‌بها به معنای آن است که حجم اینترنت مصرف‌شده شما برای برخی سایت‌ها و خدمات، نصف محاسبه می‌شود. به عبارتی اگر شما ۱ گیگابایت اطلاعات از یک سایت دارای ترافیک نیم‌بها دانلود کنید، تنها ۵۰۰ مگابایت از بسته اینترنت شما کم می‌شود.
مبنای قانونی ترافیک نیم‌بها
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) از سال ۱۳۹۶ مصوبه‌ای را اجرا کرد که به موجب آن، اپراتورهای اینترنتی موظف شدند برای سایت‌های دارای میزبانی داخلی، هزینه مصرف اینترنت را به‌صورت نیم‌بها حساب کنند. هدف این طرح:
کاهش وابستگی به سرورهای خارجی
افزایش کیفیت دسترسی کاربران
کاهش هزینه‌های اینترنت
حمایت از محتوای داخلی
ترافیک نیم‌بها چه تفاوتی با اینترنت رایگان دارد؟
| ویژگی | ترافیک نیم‌بها | اینترنت رایگان |
|---|---|---|
| نوع هزینه | ۵۰٪ محاسبه می‌شود | صفر تومان |
| محدود به سایت خاص | بله | بله |
| قابل‌استفاده برای همه اپراتورها | بسته به توافق اپراتور | معمولاً بله |
| بیشتر در کجا استفاده می‌شود؟ | سایت‌های داخلی، آموزشی | پلتفرم‌های دولتی یا خاص مثل شاد |
سایت‌های مشمول ترافیک نیم‌بها
فهرست سایت‌هایی که ترافیک آن‌ها به‌صورت نیم‌بها محاسبه می‌شود، به‌صورت دوره‌ای توسط اپراتورها و وزارت ارتباطات منتشر می‌شود. برخی از پرکاربردترین سایت‌های نیم‌بها در ایران:
سایت‌های خبری:
ایرنا
مهر
تسنیم
تابناک
پلتفرم‌های ویدیویی:
آپارات
نماشا
فیلیمو
فیلم‌نت
لنزور
فروشگاه‌های آنلاین:
دیجی‌کالا
ترب
ایمالز
پلتفرم‌های آموزش آنلاین:
فرادرس
مکتب‌خونه
نوار
آلاء
شاد (برای دانش‌آموزان – رایگان)
سایر خدمات:
سایت‌های دولتی
سامانه‌های بانکی ایرانی
سامانه‌های آموزشی دانشگاه‌ها
کدام اپراتورها از ترافیک نیم‌بها پشتیبانی می‌کنند؟
✅ ایرانسل
✅ همراه اول
✅ رایتل
✅ شاتل
✅ آسیاتک
✅ های‌وب
✅ پارس‌آنلاین
✅ مخابرات ایران
هر اپراتور لیست سایت‌های نیم‌بهای خود را در وب‌سایت رسمی منتشر می‌کند. البته اکثر این لیست‌ها مشابه هم هستند.
چطور بفهمیم یک سایت نیم‌بهاست یا نه؟
بررسی از طریق سایت اپراتور خود:
مثلاً با مراجعه به سایت شاتل یا ایرانسل، فهرست کامل سایت‌های نیم‌بها را ببینید.تست ساده با مانیتور مصرف دیتا:
یک فایل از سایتی خاص دانلود کرده و میزان مصرف دیتای موبایل را در تلفن همراه بررسی کنید.استفاده از ابزارهای مدیریت مصرف اینترنت
برخی اپ‌ها مانند MyIrancell یا اپلیکیشن‌های مدیریت وای‌فای، میزان مصرف و محاسبه دقیق را نمایش می‌دهند.
چرا ترافیک نیم‌بها همیشه اعمال نمی‌شود؟
دلایل مختلفی ممکن است باعث شوند ترافیک یک سایت نیم‌بها محسوب نشود:
سایت موردنظر به سرور خارجی منتقل شده باشد.
آدرس IP آن تغییر کرده و در لیست جدید اپراتور ثبت نشده باشد.
شما از سرویس VPN یا پراکسی استفاده کرده باشید (که باعث می‌شود تمام ترافیک شما خارجی شناسایی شود).
مشکل موقتی از سمت اپراتور.
ترافیک نیم‌بها در اپلیکیشن‌ها هم اعمال می‌شود؟
بله، به شرطی که اپلیکیشن مربوطه از دامنه یا سروری استفاده کند که داخل ایران میزبانی شده باشد. برای مثال:
اپلیکیشن آپارات: ترافیک نیم‌بها
اپلیکیشن فیلیمو: نیم‌بها
تلوبیون: نیم‌بها
واتساپ و یوتیوب: تمام‌بها (خارجی)
چطور از ترافیک نیم‌بها بیشتر استفاده کنیم؟
1. سایت‌های داخلی را جایگزین خارجی‌ها کنیم
به‌جای جستجو در گوگل، از موتورهای جستجوی داخلی مانند پارسی‌جو یا یوز استفاده کنیم.
2. ویدیو را از آپارات ببینیم نه یوتیوب
در بسیاری از موارد، محتوای موردنظر در هر دو وجود دارد.
3. دانلود از سایت‌های ایرانی
برای دریافت نرم‌افزار، فیلم، یا فایل‌های آموزشی، اگر نسخه‌ای در سایت داخلی وجود دارد، از آن استفاده کنید.
ترافیک نیم‌بها برای کسب‌وکارها چه مزایایی دارد؟
✅ کاهش هزینه دسترسی کاربران به سایت
اگر فروشگاه یا پلتفرم شما در لیست نیم‌بها باشد، کاربران با خیال راحت‌تری وارد آن می‌شوند.
✅ بهبود SEO داخلی
سایت‌هایی که میزبانی داخل کشور دارند، معمولاً زمان بارگذاری بهتری برای کاربران ایرانی دارند.
✅ افزایش ترافیک سایت
تجربه نشان داده سایت‌هایی با ترافیک نیم‌بها بازدید بیشتری دریافت می‌کنند.
آیا ترافیک نیم‌بها در آینده حذف می‌شود؟
تا این لحظه سیاست دولت بر گسترش اینترنت داخلی و توسعه شبکه ملی اطلاعات است. بنابراین نه‌تنها حذف نمی‌شود، بلکه پیش‌بینی می‌شود دامنه‌اش گسترده‌تر شود. هرچند، برخی کاربران نسبت به محدود شدن دسترسی به اینترنت بین‌الملل در بلندمدت نگران هستند.
نتیجه‌گیری
ترافیک نیم‌بها فرصتی برای صرفه‌جویی در هزینه‌های اینترنت، حمایت از محتوای داخلی و بهبود تجربه کاربران ایرانی است. با شناخت سایت‌های مشمول و استفاده هوشمندانه از آن‌ها، می‌توانید بیشترین بهره را از بسته‌های اینترنتی خود ببرید. این امکان در کنار مدیریت مصرف، به شما کمک می‌کند با هزینه کمتر، استفاده بیشتری از دنیای دیجیتال داشته باشید.
